Główny Urząd Miar GUM uczestnikiem projektu eMIM - Aktualności -

Hasłem tegorocznego Światowego Dnia Metrologii, przypadającego na 20 maja, były „Pomiary dla transportu”, co w zrozumiały sposób łączy się z ideą Tygodnia Mobilności. Wpisuje się w nią również projekt budowy systemu pomiaru parametrów pojazdów nienormatywnych, którego uczestnikiem jest Główny Urząd Miar.  

Wraz z rozwojem coraz sprawniejszych, nowocześniejszych i bezpieczniejszych środków transportu rosną też wymagania dotyczące przyjazności dla środowiska. Każdy środek transportu, od najprostszych rowerów aż po superszybkie samoloty powinien spełniać określone normy, których osiągnięcie jest możliwe dzięki dokładnym pomiarom. Główny Urząd Miar wraz z terenową administracją miar, m.in. OUM Gdańsk, czuwa nad spójnością pomiarową w kraju, dbając o rzetelność i niezawodność przeprowadzanych pomiarów. W Tygodniu Mobilności przypominamy o znaczeniu projektów ekologicznych w szeroko rozumianym transporcie i elektromobilności. Duże natężenie ruchu samochodowego, w szczególności ruchu pojazdów ciężarowych, jest niebezpieczne nie tylko dla stanu polskich dróg oraz ich użytkowników, ale również dla mieszkańców miast i skupisk ludzkich położonych blisko dróg tranzytowych. Więcej samochodów i pojazdów z silnikami spalinowymi oraz o masie całkowitej lub ładunku ponadnormatywnym to większa emisja spalin, większy hałas i degradacja dróg. Przyrządy badane w laboratoriach GUM i innych urzędów administracji miar służą m.in. do pomiarów hałasu, zanieczyszczeń (składu chemicznego spalin pojazdów), a także masy i nacisku osi ciężkich pojazdów.  

Bardzo ważnym elementem systemu kontroli dopuszczalnego obciążenia pojazdów są urządzenia wyznaczające masę pojazdów w ruchu (Weigh-In-Motion, czyli WIM). W większości okręgowych i obwodowych urzędów miar odbywa się legalizacja wag samochodowych do ważenia pojazdów w ruchu. Urządzenia te są stosowane przede wszystkim przez służby inspekcyjne transportu drogowego do ważenia pojazdów w ruchu przy małych prędkościach (tzw. Low-Speed WIM). W związku z tym, że wagi te posiadają pewne ograniczenia (niska efektywność kontroli, konieczność obsługi wagi przez operatora), od kilku lat toczą się prace nad systemem kontroli wag wyznaczających masy pojazdów poruszających się z większymi prędkościami - HS-WIM (czyli High-Speed Motion).  

15 lipca 2016 r. wydana została Decyzja nr 30 Prezesa GUM w sprawie powołania Zespołu do spraw opracowania metody sprawdzania systemów ważenia pojazdów samochodowych w ruchu poruszających się z dużą prędkością, który ma za zadanie opracowanie kryteriów oceny dokładności metody wyznaczania masy pojazdów samochodowych w ruchu, poruszających się z dużymi prędkościami, a także opracowanie wymagań metrologicznych i technicznych dla systemów HS WIM oraz wymagań i metod badawczych umożliwiających sprawdzanie właściwości metrologicznych systemów HS WIM i zaprojektowanie stanowiska badawczego dla systemów.  

Powołany przez Prezesa GUM Zespół został zaangażowany w projekt o szerszym, ogólnopaństwowym zasięgu, czego dowodem jest poparcie dla rozpoczęcia prac ze strony Ministerstwa Rozwoju i Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa. W lutym 2017 r. w Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) powstał projekt eMIM (Measurement in Motion) – stworzenie podstaw systemu administracyjnego pomiaru parametrów pojazdów nienormatywnych. Partnerem w tym przedsięwzięciu, obok GDDKiA oraz GUM, jest GITD (Generalna Inspekcja Transportu Drogowego).   

Projekt ma na celu przetestowanie koncepcji automatycznego/administracyjnego systemu pomiaru parametrów pojazdów nienormatywnych w ruchu do nakładania kar pieniężnych za przejazdy pojazdów nienormatywnych, niszczących drogi i stworzenie podstaw i warunków prawno-metrologiczno-technicznych do skutecznego pomiaru parametrów pojazdów bez udziału funkcjonariusza, w miejscu ujawnienia wykroczenia.  

Zadania GUM w projekcie są ściśle związane z możliwościami laboratoriów metrologicznych GUM. W pierwszym etapie konieczne będzie sporządzenie specyfikacji wymagań dla powstającego laboratorium doświadczalnego. Równolegle odbywać się będą prace przy wstępnych założeniach zmian legislacyjnych niezbędnych do certyfikowania Systemów.  

W kolejnych etapach po stronie GUM będą prace badawcze, zmierzające do opracowania standardów wyznaczania charakterystyk metrologicznych systemu HS-WIM.  

Zdjęcia: arch. GUM, na zdjęciach pomiary masy pojazdów nienormatywnych przeprowadzane przez pracowników OUM w Gdańsku oraz GUM. Wagi do ważenia ww. pojazdów zostały udostępnione przez OUM w Gdańsku.